Bevrijd van de narcist

Ik ben op Facebook na enkele weken twijfelen aan mezelf toch een groep gestart: Bevrijd van de narcist, vernoemd naar mijn boek.
https://www.facebook.com/groups/327865627768735/

Na een gesprek met een vriendin die uit dezelfde situatie komt, vond ik het toch tijd om met een groep te starten. Vooral omdat ik links en rechts hoor dat er veel mensen uit relaties met narcistische personen denken dat alles aan hen ligt.
Het ligt niet aan ons, het ligt niet aan jou. Het ligt aan de narcist. En zoals ik al eerder in mijn Blog schreef of het nu een man, vrouw, kind of ouder is we gaan allemaal door dezelfde hel.
Ons gevoel voor eigenwaarde is danig gedaald. En diep van binnen weten we dat het anders is. Wij zijn zoveel meer dan een aftreksel van onze relatie met zo een persoon.

In de groep op Facebook hoop ik dat mensen durven laten zien wie ze daadwerkelijk zijn. Geen angst meer voor de man of vrouw die ons leven verpest heeft. Wij hebben recht op geluk en plezier in het leven.
Als we leuke dingen delen helpt het om sterker in onze schoenen te staan. Het klagen helpt om even stoom af te blazen, maar herinnert ons telkens aan de streken die ze met ons uitgehaald hebben. Daar willen we juist van af.

Hoog tijd dus om het roer om te gooien! We gaan voor humor en plezier. Lekkere muziek, mooie films, heerlijk eten, recepten delen, een algemeen goed gevoel geven aan elkaar.
Omdenken, herkaderen van onze gedachten, de rugzak een keer uitmesten, de vuilnisbak omkieperen, het goede bijhouden en het andere gooien we op een grote hoop en na de kerst houden we een verbrandingsfeestje.
Een nieuwe start of zoals een aantal van ons al bezig zijn met een nieuw leven. We kijken met regelmaat nog om, maar het zal ons niet meer overheersen. We lachen er eens om. Wuiven en van tijd tot tijd hard wapperen, als het te dicht nadert. Maar we laten het niet ons gevoel meer bepalen.

Ken je iemand die in een moeilijke situatie zit of er net uit is, maar nog vecht met het verleden? Geef ze een tip en de link naar onze groep. Twee weten meer dan één en een groep is zelfs nog meer dan twee! Een relatie met een narcistisch persoon is lastig (zacht uitgedrukt) maar je kunt het overleven. Ik ben dus ook geen slachtoffer, maar een overlever.

Ik ben een bikkel! Jij ook?

Slapeloze nachten

Vannacht werd ik alweer wakker. Na een paar uurtjes geslapen te hebben, was het weer zo ver. Iets over drie uur begon ik te draaien in mijn bed, kwart over drie dacht ik nog dat ik wel terug in slaap zou vallen, maar dertien minuten over half vier wist ik dat ik op moest staan.
Dus ja, ik uit mijn bed, even een plasje doen, dat helpt vaak. Maar deze keer mocht het niet baten.
Draaien.
Draaien.
Dekens hoger optrekken, draaien.
Nog een keer draaien.
Het heeft geen zin.

Mijn hersens draaien op volle toeren. Ik moet een manier verzinnen om mijn boeken tot bestsellers te maken. Marketing, promotie, uitverkoop...?
Draaien in bed lost niks op.
Ik verzin alvast een naam voor mijn nieuwe boekhandel: "De Pennevrucht"

Gaaf en er komen vast veel lezers op af. Ik heb er wel iets extra's bij nodig. Meer schrijvers en boeken. Ik ga op zoek naar onbekende schrijvers, uitgeverijen, oud-schrijvers die nog stapel(tje)s boeken op hun zolder hebben liggen of ergens in een kamertje, schuurtje of kelder. Als ik nu eens een leegstaand pand hier in Terneuzen huur? Er staan er tussen de C&A, Kruidvat, Trekpleister, Bristol enkelen leeg. 

Er gaat niets boven een zaakje binnenlopen en een boek vastpakken en heerlijk de bladeren laten wapperen. Het boek door je vingers laten gaan en de achterkant bekijken. Lezen of je het interessant vindt of toch een ander boek gaat zoeken...
Ik zeg het eerlijk, ik houd zelf niet zo van lezen, maar wat loop ik graag door een winkel van de Slegte, de Bruna, waar dan ook en pak ik graag een boek vast, of twee of drie.
Ik wil een boekenwand in mijn kleine huisje, met boeken over feeën, geesten, spanning en sensatie, een encyclopedie, grote atlassen, wereldgeschiedenis, seks, moordverhalen en nog veel meer. Ik wil er graag een trapje bij...niet omdat mijn kamer zo hoog is, maar gewoon omdat het romantisch is.

Ja, boeken zijn romantisch, ik ben romantisch.

Nu zoek ik dus schrijvers met stapels boeken die graag meegaan in mijn avontuur en mijn dromen werkelijkheid maken. Uitgeverijtjes die er zijn, omdat ze onbekende schrijvers een kans willen geven. Mijn eigen uitgeverij Boekenindustrie, de uitgeverij van Arno, Keytree, Uitgeverij Macc, Clustereffect. Hierbij zijn vast onbekende schrijvers aangesloten die ook wachten op een bestseller. 
Als we samenwerken komen onze dromen uit. En zo niet dan is het toch gezelliger met een paar mensen samen te werken dan alleen je boeken proberen te slijten.
Naast mijn mooie boekhandel "De Pennevrucht" kunnen we hier in Terneuzen ook jaarlijks een boekenbeurs houden in buurtcentrum de Triangel. Ook striptekenaars zijn welkom, zoals Steve van Bael.

Tijd om wat serieus op poten te zetten. Het leven gaat over rozen heb ik geschreven, dus laten we eens gek doen. Ik hoop dat ik veel reacties krijg van toekomstige deelnemers. En weet/ken je nog iemand die ook boeken schrijft of heb je nog boeken liggen die afgestoft mogen worden en verkocht kunnen worden? Schroom dan niet en neem contact op met me.
ilonkaderooij@gmail.com of via mijn facebookpagina.

De Pennevrucht geeft genot, neem dat maar van mij aan!

Warme gevoelens

Ja, ook na een relatie met een narcistisch persoon kun je nog voelen.

Dit is een nieuw gedicht. Ik heb het vandaag geschreven, omdat ik getriggerd werd op faceboekpagina Poëzinnig.

Ik dacht terug aan vroeger, ver voor de narcist. Diepe, warme gevoelens ik heb ze wel. Ze zitten een beetje weggestopt.

Ik wil samensmelten

je omarmen

me laten verwarmen

door je woorden

door je lach

door je zijn

Ik wil genieten

van het genot

je babbel zo vlot

en onbedot

geniet

genot

echtgenoten

Het is al zzzoooo

lang gelee

je zachte handen

zwoele stem

hijgend in mijn nek

ben ik nu gek?

Ik wil nog eenmaal

samensmelten

De hitte opwekken

zweetdruppels laten parelen

glijden over elkaar

strelen door je haar

je minnen

even bezinnen

dan helemaal los

Hij had dan wel niet zo'n vlotte babbel, maar met weinig woorden en vaak zonder woorden gaf hij me wel altijd een thuisgevoel. Dank je wel. Ik heb het te weinig gezegd. Ik ben zelfs vertrokken. Tja, stommiteiten deed ik voor de narcist ook al.

Tijd om daarmee te stoppen.

Het leven gaat over rozen

Iedereen kent wel het spreekwoord 'het leven gaat niet altijd over rozen'. Het betekent: het is niet altijd zo mooi, iedereen heeft wel eens tegenvallers.

Volgens mij gaat het leven dus wel over rozen en kom je in je leven wel of niet de doorns tegen. Een roos is niet enkel de mooie bloem waarnaar in dit spreekwoord verwezen wordt. De stengel van deze roos bevat vaak vele pikkers, soms zijn het grote die op afstand van elkaar verdeeld staan en soms hebben de rozen geen enkele doorn.

In een slecht geval kom je in je leven een roos tegen met verrekkes veel kleine doorntjes en moet je uitkijken waar je de bloem vastpakt. Ook in het echte leven komen sommigen meer doorns tegen dan anderen. 

Ik ben dus van mening dat het spreekwoord verkeerd is. Het leven gaat over rozen. En zelfs in verschillende fasen van je leven kom je andere rozen tegen. Met andere doorns.

Kun je het ontlopen? 

Nee, maar je kunt wel bepalen wat jij ermee doet. 

Eén spreekwoord bevat `het leven gaat niet altijd over rozen`

1. het leven gaat niet altijd over rozen. (=het is niet altijd zo mooi, iedereen heeft wel eens tegenv

Onmogelijk liefde te delen met een narcist

Wat kon ik diep verdrinken in je ogen

zelfs toen je me had belogen

bleef ik als een jojo

op en neer

heen en weer

geslingerd

telkens

wederkerend

terug naar jou

Je was als een magneet

trok me aan

keerde dan je pluspunt

en gaf mij minpunten

en minpunten

en minpunten

stootte me af

wat ik ook probeerde

het minnen ging niet meer

hoe ik ook probeerde

de plussen

te vermenigvuldigen

zodat ik kon delen

met jou

je werd niet meer heet

bleef voortdurend kou

Het touw

van de jojo

is versleten

ik ga je nooit vergeten

ik heb de gedachte aan jou nodig

om te overleven

ik ga je nooit vergeven

ook al kun jij er niets aan doen

je bent nu eenmaal zo geboren

had ik het maar geweten van tevoren

dan had ik mijn hart nooit verloren

want je bent niet te bekoren

Omdenken

Hoe kom ik uit mijn relatie met een narcistisch persoon?

Sinds mijn boek “Bevrijd van de narcist” uitgekomen is, heb ik veel vragen van andere mensen die ook in een relatie zitten met een narcistisch persoon. Of er net uit zijn gekomen en elke dag vechten met hun gevoel voor eigenwaarde.

En of het nu een partner is of een ouder-kind relatie, iedereen maakt hetzelfde mee. Het los kunnen laten van zo een persoon is ontzettend moeilijk, je hebt steun nodig van de mensen om je heen. Daar is al een eerste struikelblok, want velen geloven niet dat je in een narcistische relatie zit. Vooral niet als het om een van je ouders gaat. Narcistische personen weten iedereen mooi te bespelen en vaak haalt hij/zij jou er pas onderuit als jullie weer alleen zijn. Meestal niet met een aanwezigheid van publiek. Ze willen geen getuigen.

Ik zat in enkele groepen op facebook waar iedereen uit de groep te maken had of had gehad met een narcist. De kreet die overal terugkwam was: “Ren zo hard je kan uit de relatie weg!”

Dat is de beste oplossing, maar dus niet gemakkelijk, vooral als de narcist een van je ouders is. Zelfs mannen en vrouwen van boven de 40 jaar die niet loskomen van hun vader of moeder. Wij denken bij het woord kinderen vaak alleen aan minderjarigen, maar ik wil de rest toch niet de kost geven die overlevenden zijn van een narcist.

Slachtoffer....ik gebruik niet graag het woord slachtoffer, want voor mij betekent dat woord een win-situatie voor iemand. Natuurlijk zijn we volgens de Dikke van Dale allemaal 'slachtoffer' van een relatie met een narcistisch persoon.

slacht·of·fer (het; o; meervoud: slachtoffers)1(historisch) offerdier dat op een altaar werd geslacht2iem. die buiten zijn schuld lichamelijke, financiële of geestelijke schade lijdt; iem. die het moet ontgelden (bron: Dikke van Dale)

We worden gemanipuleerd door een ander, die zelfs de kracht/macht heeft ons te laten denken dat wij er zelf schuldig aan zijn. En logisch gezien zijn wij ook medeschuldig, want wij blijven in de relatie.

Meerdere mensen die me om hulp vragen, hebben hetzelfde gevoel bij hun partner. Ze hebben alles gegeven in hun relatie en blijven ondanks alle leugens en bedrog nog verliefd op de persoon. Ze ontvangen klappen, lichamelijk en geestelijk, maar blijven steeds klaar staan voor de ander.

Het is een vorm van verslaving, we willen zo graag dat het wel werkt. Dat we ze kunnen helpen om liefde te voelen. Vaak speelt de narcist een rol van slachtoffer van zijn eigen verleden. Komt uit een slechte relatie, de ex krijgt overal de schuld van of het ligt aan de moeilijke jeugdjaren.

Wij willen graag helpen en willen dat ze zich beter voelen, maar dan volgt de woede uitbarsting naar ons toe en krijgen wij weeral alle vuilnis over ons uitgestort. De narcist gebruikt je als het hem uitkomt, wanneer het hem uitkomt, als hij niemand anders heeft komt hij weer naar jou.

We weten, als we er nuchter over nadenken, dat leven met zo een persoon voor onszelf niet goed is. Verschillenden van ons hebben bewijzen dat ze overspel plegen en overal over liegen, maar zelfs die negatieve gedachten aan de partner is niet sterk genoeg om afscheid te nemen.

Ik ken mensen die al meer dan 15 jaar met zulke personen samenleven. Het doet zeer om de verhalen te lezen, ik voel met ze mee. Maar roep ook heel hard: “WEGWEZEN!”

Ik snap het en ik snap het niet.

Ook bij mezelf en mijn relatie met de narcist is dat het geval. Ik snap het dat ik heel hard weg moet rennen van die man, maar ik word telkens terug gesleept omdat mijn hart wil dat hij normaal is en ook liefde kan geven. (wat hij dus niet in zijn woordenboek heeft staan)

Ik snap het niet, dat ik in zo een persoon geloofd heb. Dat ik alles wilde geven om hem gelukkig te maken. Dat ik dacht dat hij mij ook nodig had. Iedereen zegt altijd dat ik een sterke vrouw ben, maar ik vind mezelf heel zwak dat ik dit niet heb gezien. Ik heb te veel voor hem opgegeven en ik kan dat nooit meer terugdraaien. Ik heb mensen pijn gedaan, omdat ik dacht dat hij eerlijk en betrouwbaar was. Ik heb dingen ingezameld voor hem en zijn project. Een project dat een grote leugen is. Hij wil gewoon zo gemakkelijk mogelijk in Afrika leven, zonder dat het hem een cent kost. En zeker niet om daar de mensen te helpen. Hij wil maar een mens helpen, laat dat duidelijk zijn. Hij weet hoe hij mensen moet bespelen, hoe hij aandacht krijgt en materiaal los kan peuteren van iedereen. Het beste zou zijn als we hem allemaal de rug toe keren, dat hij het eens zelf moet voelen, zonder over een ander te lopen. (ik dwaal af)

Ik stuur mensen met vragen mijn manier van overleven, namelijk het 'omdenken'.

Wat is omdenken?

Omdenken wil zeggen dat je leert de gedachten en gevoelens zo te plaatsen dat je niet meer voor de ander kiest. In het begin is dat heel moeilijk, want je wil nog steeds vasthouden aan het goede in je relatie. Ik ga het uitleggen via een eigen ervaring.

Ik ben gevallen voor mijn vriend, omdat hij zich heel gevoelig opstelde de eerste maanden. Hij vertelde wat er in zijn leven allemaal misgelopen was en dat hij ontzettend blij was aan een keerpunt te kunnen beginnen in zijn leven. Na twee exen kon hij nu met een heel leuke vrouw beginnen aan zijn derde ronde. Ook zijn kinderen waren blij dat hij iemand gevonden had om samen oud te worden.

“Pa, geniet van je derde ronde.”

In het begin was alles leuk en aardig in de derde ronde, maar na een tijdje kwam ik erachter dat hij een beetje vals speelde, want hij had op de achtergrond een liefje (voor een vierde ronde?).

Soms vroeg ik aan hem of dit “onze” ronde was? Maar ik kreeg als antwoord dat het ZIJN ronde was. Dat vond ik raar en vervelend, maar ik accepteerde het wel. Hij had echt kut-relaties achter de rug. Hij wist me steeds te overtuigen en trok me dan naar zich toe. Maar hij stootte me langs de andere kant net zo hard af. Hij zei dat zijn hart zo erg bezeerd was, dat hij moeite had met iemand toe te laten. Hij had schrik om zich helemaal open te stellen voor mijn liefde, want misschien zou ik me niet 100% geven.

Toen ik vertelde dat ik er 200% voor wilde gaan, lachte hij me uit, want als wetenschapper wist hij dat 200% ergens voor gaan niet bestaat, wiskundig gezien. Voor mij betekende de 200% gewoon een manier om te zeggen dat ik me volledig aan hem gaf, maar romantisch was hij niet dus hij snapte de boodschap erachter niet.

Na verloop van tijd kreeg ik steeds vaker verwijten dat het “zijn” derde ronde was en dat ik eraan deel mocht nemen als ik mijn leuke kant liet zien. Hij had namelijk geen kutwijf nodig. Ik moest telkens dankbaar zijn en dankbaarheid tonen, want hij had me gered van een miserabel leventje onder de kerktoren. Ik was zwak en een wrak toen hij mij ontmoette en ik mocht vooral blij zijn dat hij voor mij zorgde al die tijd. (kotszakje nodig?)

Toen leerde ik omdenken. Ik zei tegen hem dat hij enkel een gat nodig had om te vullen. In bed kreeg ik wel de nodige aandacht. Ik wilde bijna schrijven EN LIEFDE, maar het was enkel een lichamelijke actie-reactie in ons bed. Dan nog als het hem uitkwam, want ik wilde graag 's avonds ook wel eens vrijen en hij was dan zogezegd veel te moe. Hij wilde pas in de ochtend als we wakker werden even vrijen. Toen ik daarover 'zeurde' (iets zei) deed hij gewoon 's morgens niets meer. Geen aai of knuffel. En al stond zijn paal overeind...ik had iets gezegd over seks in de ochtend en dat was tegen het verkeerde been. Dus stapte hij met een erectie uit bed, liet zijn hand erover glijden, keek me daarbij aan en liep naar de keuken.

Hij dacht dat hij me daarmee kon krenken, maar uiteindelijk miste hij zelf gewoon veel beurten. En hij stimuleerde mij nog beter bij het omdenken.

“Ik ben voor hem een gebruiksvoorwerp. Een gat dat af en toe gevuld mag worden en dan nog dankbaar moet zijn dat hij het wil vullen.”

Het woord gebruiksvoorwerp heeft me geleerd om mijn gevoelens voor hem op de achtergrond te krijgen. Ik heb geen gevoelens voor hem, dankzij het omdenken. Hij komt steeds terug en haalt me aan. Dat is enkel omdat hij weer iets nodig heeft, nooit komt hij omdat ik iets nodig heb. Nooit geeft hij liefde. Hij liegt tegen mij, ik verdien beter dan dat. Hij bedriegt me en denkt dat ik er niets van weet. Hij denkt dat hij de belangrijkste is in onze relatie, maar uiteindelijk ben ik de belangrijkste. Ikzelf kan denken en voelen wat ik wil. Ik trap er niet meer in, dat mijn hart tegen mijn hersens zegt dat ik niet zonder hem kan leven. Ik hoef niet vast te houden aan het gevoel van verliefdheid. Want dat is eigenlijk de reden waarom wij bij de verkeerde persoon blijven hangen. We zijn verslaafd aan het gevoel van aandacht. En al draait die aandacht uiteindelijk naar de negatieve kant van aandacht, voor ons blijft het aandacht. En we willen heel graag aandacht van die persoon.

Het omdenken, geeft mij de mogelijkheid om te realiseren dat er heel veel mensen zijn op deze aardbol. Er is niet alleen die persoon uit mijn relatie. Er bestaan heel veel mensen waarmee ik een band kan vormen.

Ik ben heel graag verliefd. Ik ben verslaafd aan dat gevoel. MAAR hij heeft alle lust in mij ontnomen. Hij heeft alle energie opgeslorpt, uitgezogen, afgenomen. Ik weet niet meer hoe het voelt om op iemand verliefd te zijn. Ik heb mijn hart afgesloten uit zelfbescherming. In mijn hart wonen alleen mijn kinderen en hun vader. Mijn broers en zussen en ons mam, maar zelfs bij hen durf ik niet meer terecht met mijn pijn en verhalen.

Soms voel ik me heel erg alleen, maar ik weet dat het ook komt door hem. Hij heeft ons geïsoleerd en heeft steekjes onder water gegeven over mijn vrienden en familie, zodat ik die achter mij zou laten. Hij wilde dat ik totaal afhankelijk zou worden van mijn gevoelens voor hem. En tegelijkertijd negeerde hij al mijn gevoelens. Ik bleef te lang hangen in de relatie, want ik bleef verliefd (door mezelf). De verslaving aan het lekkere gevoel van de enorme kriebel in mijn buik heeft me te lang weerhouden om naar mijn echte gevoel te kijken.

Het echte gevoel is namelijk dat hij een klootzak is (dat is geen gevoel, dat is een feit).

Het echte gevoel is namelijk dat hij me langs alle kanten bezeerd heeft, hij loog en bedroog. Hij vertelde leugens tegen andere mensen dat ik zijn spullen gejat heb, zijn paspoort en gsm. Hij vertelde tegen zijn zoons dat ik berichten heb gestuurd met zijn ipad en gsm. Nu zijn die door hemzelf beveiligd, maar een uitleg hoe ik dan berichten kan versturen...ho maar!

Zijn zoons geloven hem (of misschien niet), ik heb geen contact gehad met hen daarover. Hij hield me mooi uit het zicht en ik kon ze er niets over vragen.

Het omdenken geeft je de mogelijkheid om het in het belachelijke te trekken. Stel je eens voor dat er een film van gemaakt zou worden. Achteraf zou iedereen die het gezien heeft de narcistische persoon op willen sluiten of erger.

Bedenk wat jij zou doen als het een ander overkwam? Zet jezelf eens even buiten je eigen relatie en bekijk dan wat je zou aanraden. Herhaal dit elke dag en leer ook naar jezelf kijken in de spiegel. Houd jezelf die spiegel voor, niet alleen figuurlijk, ook letterlijk.

Ga voor de spiegel staan en stel deze vraag: “Hou jij van mij?”

Wil je alles voor deze persoon doen om die gelukkig te maken?

Begin daar dan aan, want je narcistische vriend, vriendin, man, vrouw, moeder, vader, dochter of zoon zal het niet voor je doen. Die blijft je ongelukkig maken, want dan blijf jij afhankelijk van hen. Dat weten ze verdomd goed en ze maken er steeds opnieuw gebruik van.

En dan zijn we weer terug bij het woord GEBRUIKSVOORWERP.

Weet dat je geen gebruiksvoorwerp bent! Van niemand. Maar bezie jezelf zo en vertel dan nog een keer of je van jezelf houdt of niet.

Hoe plezier je anderen?

Afgelopen vrijdag was hier een buurtontbijt geregeld in buurtcentrum de Triangel. Ik heb daar ook een stukje over geschreven.
Aan het eind mochten de mensen wat overschotjes mee naar huis nemen. Ik kreeg de kwark en de Griekse yoghurt. De kwark ging 's avonds al in een stoofpotje met groentjes en lekkere vis. Maar het was nog niet helemaal op.
Gisterochtend bij de koffie (ik ga bijna elke ochtend een bakkie doen in het buurtcentrum) had Johan nog appels op tafel gelegd die over waren van vrijdagochtend. Ik nam er een aantal mee naar huis en beloofde een lekkere appeltaart te bakken voor deze ochtend.
Gistermiddag stond ik vol goede moed in mijn keukentje te mengen, appels, kwark, kaneel en een beetje suiker. De bodem maakte ik ook aan met kwark door het deeg. De vorm werd gevuld en de oven werd voorverwarmd. Binnen een half uurtje begon het heerlijk te ruiken in huis. Wat zouden we gaan genieten van een lekker taartje.

Helaas bleef het bij een lekkere lucht in huis, maar de bodem was keihard en smaakte van geen kanten.Ik liep vanochtend dus met lege handen naar de Triangel. Iemand had een bus slagroom bij, maar die ligt er nu nog.

Vandaag nam ik de resterende appels mee en nam ik een tweede poging. Ik ging in de winkel een pak halen om koude appeltaart te maken. Die hoeft alleen maar in de koelkast. Uitslag over de smaak volgt morgen.
Daarnaast wilde ik toch ook een klassieke appeltaart erbij, want anders had Sjacco voor niets slagroom gekocht. Dus ik heb vanmiddag twee appeltaarten gemaakt voor morgen bij de koffie in het buurtcentrum.

Het huis ruikt heerlijk naar appels en kaneel. De afwas is gedaan en hier zit een tevreden mens op de bank.

Hopen dat de buurtbewoners morgen ook tevreden zullen zijn met de taarten. Een klein plezier tijdens het maken, een groot plezier bij het proeven.
Als ze goed smaken laat ik iets horen en anders blijft het stil. ;)

Karma

Karma is een begrip uit het hindoeïsme en het boeddhisme, dat letterlijk vertaald wordt als 'handeling', 'actie' of 'daad'. In zowel het hindoeïsme als het boeddhisme omvat karma de fysieke en mentale acties van een individu die gevolgen hebben voor het leven en volgende levens door middel van reïncarnatie. Wikipedia

Precies zes jaar geleden viel 14 oktober ook op een zondag. Destijds was ik met mijn kinderen en onze vriendengroep een weekendje weg. We deden dat ongeveer elke twee jaar, samen met onze gezinnen. Ik leerde vier leuke meiden kennen in het eerste jaar van het middelbaar onderwijs. We bleven vriendinnen en zijn dat nu nog steeds.

Zes jaar geleden was het de eerste keer dat mijn man er niet bij was tijdens het vriendenweekend. Ik was namelijk uit huis gegaan in juni van 2012, ik wilde scheiden.
Vraag me niet waarom, want ik heb er geen antwoord op. Het is wat het is en ik heb een lieve man in de steek gelaten. En zo ook mijn kinderen. Niemand had ooit gedacht dat wij uit elkaar zouden gaan. Eerlijk gezegd ikzelf ook niet.

Vandaag precies zes jaar geleden heb ik inderdaad een 'handeling', 'actie' of 'daad' gedaan die invloed en grote gevolgen heeft gehad voor mijn heden.
Ik ging namelijk op stap met een man die ik tegenkwam via internet. Het heeft me geluk gebracht en zeker ook het tegenovergestelde. Ik heb in die zes jaar nooit een thuis gehad, al beloofde hij voor me te zorgen en een beter leven in gezondheid en vol met liefde.

Een van de eerste dingen waarvan hij me probeerde te overtuigen was dat mijn kinderen mij leeg zouden zuigen, ze profiteerden van mijn zwakheid na de scheiding. Volgens hem. Het was een grote schande dat ik ze liet uitgaan, want eigenlijk zouden ze constant moeten studeren. (ik was dus niet zo een goede moeder, dat was ik volgens mij al toen ik ging scheiden, maar niet om de redenen die hij aandroeg)
Gelukkig heb ik mijn hele leven lang al goed met mijn kinderen over alles en nog wat kunnen praten en ik wist dus ook dat hij me blaasjes probeerde wijs te maken. Die heb ik snel doorprikt.

Als tweede had hij enorm angstaanjagende verhalen over zijn ex-vrouwen. Over zijn eerste vertelde hij niet zoveel, maar over de tweede ex kon hij maar niet zwijgen. Ze was een regelrechte borderliner en hij was groot slachtoffer van haar geldzucht. En telkens als zijn dochtertjes naar hem toekwamen, werden ze uitgehoord over wat mama allemaal weer gedaan zou hebben die week. Hij bleef er op hameren dat het een heel slechte moeder was. Hij heeft me in die jaren meerdere malen met haar naam aangesproken. (zie ook het boek 'Bevrijd van de narcist')

Als derde bracht hij zijn eigen familie in diskrediet. Hij was vroeger door zijn ouders heel slecht behandeld. Zijn oudste zus en zijn broer kregen thuis veel meer aandacht en cadeaus en bovendien werd hen regelmatig geld toegeschoven. Ze hebben ook meer ontvangen na de dood van hun ouders, het was een oneerlijke verdeling. Twee kinderen kregen meer dan de andere twee. Tegen mij klaagde hij daar steen en been over, maar als ik eens iets zei dan moest ik zwijgen, want hij vond het zogezegd helemaal niet erg. Hij zou het zijn kinderen nooit aandoen.
Nu mag je best weten dat hij het ook andersom vertelde, zijn eerste twee kinderen krijgen meer dan de kinderen van zijn tweede vrouw. Reden daarvoor is dat zijn tweede vrouw al teveel geld opgemaakt heeft tijdens hun huwelijk. Hij had de gebruiksrechten van zijn bedrijf voor een mooi bedrag overgemaakt aan een groot bedrijf. Het geld...daar zijn leuke reizen van geboekt en dergelijke. Maar dat het op is gegaan is allemaal de schuld van haar! Dat hij ook mee op reis is gegaan en daarmee dus op de hoogte was van het feit dat zulke zaken geld kosten...? 
Ik mocht daar absoluut niets over zeggen, want dat klinkt als iemand ook de schuld geven. En het was al haar schuld, dus kan het niet ook zijn eigen schuld zijn.

Hij had ook een leuk Karma-verhaal over zijn eerste vrouw. Zij woont namelijk nog in hun huis en hij zegt daarover dat hij haar in een mooie gevangenis heeft zitten, want als ze wil verkopen moet ze hem een deel vergoeden. Karma?

In principe is karma daad en gevolg, actie en reactie. Wanneer dat precies komt is bij iedereen verschillend. Als ik dit verhaal plaats heeft dat ook een gevolg. Ik doe er misschien mensen pijn mee, ik maak misschien mensen aan het lachen, hoe dan ook het heeft een gevolg. Plaats ik het daarom niet?

Karma, mijn scheiding had een gevolg, niet prettig voor de kinderen en voor mijn man. Uiteindelijk ook niet voor mij. Karma heeft me geleid naar een relatie met een narcistisch persoon. Ik heb daaruit mijn les getrokken en zal in de toekomst een beetje beter oppassen. 
Karma heeft ook geleid naar het schrijven van nieuwe boeken. "Twee stappen voorwaarts drie stappen terug", "Het draait hier vierkant" en "Bevrijd van de narcist". Drie boeken vol waargebeurde verhalen tijdens mijn leven in Afrika met mijn allerliefste vriend die voor me zou zorgen tot zijn 100ste verjaardag. 
Dat hij echter in 2018 al 100 zou worden had hij me niet verteld. Hij krijgt ook nog wel te maken met karma.

Het goede doel

Gisterochtend een heerlijk ontbijt genoten bij het buurtcentrum de Triangel in Terneuzen. Georganiseerd door de wijkraad en gesponsord door de middenstand. Het goede doel was om geld in te zamelen voor gezinnen die wegens ziekte en dergelijke niet zomaar even weg kunnen. Er stond een spaarpotje klaar waar de gasten van het ontbijt een kleine of grote bijdrage in konden doen. Met dit geld worden dan later mensen blij gemaakt met bv een dagje uit.

Er zaten een stuk of vijftig volwassenen en kinderen te smikkelen van allerlei soorten brood, koffiekoeken, vleeswaren, kaas, salades, yoghurt en kwark, muffins, donuts, jus d' orange, chocolademelk, melk, koffie en thee. Ieder van ons kreeg bij binnenkomst ook een lotje voor een tombola. En we waren even live op de radio. De wijkraad heeft goed gezorgd voor ons en ook Johan de beheerder van het buurtcentrum liep de benen onder zijn lijf uit om koffie te zetten.

DANK JULLIE WEL

Na het ontbijt bleef ik hangen om wat mee op te ruimen. Ondertussen werd er een interview gehouden door een reporter van PZC. Ik ben zelf nieuw in Terneuzen en ben gelukkig ook een keer binnengelopen bij de Triangel, zo leer ik meer mensen kennen en ik kan links en rechts wat helpen.
Het stukje uit PZC is hier te vinden: https://www.pzc.nl/zeeuws-vlaanderen/de-loop-zit-er-weer-in-bij-de-triangel~a0567bb1/

De dames van de yoga, die tijdens het ontbijt in een andere ruimte van buurtcentrum de Triangel zaten, kwamen ook nog een hapje eten. Dit was eerder een lunch dan een ontbijt.

Ik hoop dat iedereen ervan genoten heeft. Ik in elk geval wel. Met een lekker appeltje in mijn hand ben ik huiswaarts gegaan. 
Of er veel geld opgehaald is voor het goede doel weet ik niet. Daar zal ik eens achter horen.

Ik ga proberen ook iets leuks te doen in het buurtcentrum. 
Wordt vervolgd... 

LUIDE STILTE

Elke dag weer is er een moment
van luide stilte

Het begint normaal gezien met gerommel in mijn hoofd
Allerlei gedachten door elkaar
Verleden
Heden
Toekomst
En nu?

Oude vrienden zie ik niet veel
Het doet me zeer

Nieuwe contacten zoek ik
Maar na een tijd raak ik ze kwijt
Ze willen andere dingen 
Ik leef op budget
Heb een strak schema
Niet alleen in mijn hoofd
Ook op de bank

Sommige nieuwe contacten worden boos
Omdat ik niet snel genoeg reageer
Omdat ik ze zeg dat ik niet toe ben aan een relatie
Omdat ik geen foto stuur
Omdat ik gedichten plaats uit 2012
Omdat ze denken dat die voor hen geschreven zijn in het heden
Omdat er woorden over en weer gestuurd worden

(deze laatste zal ik even toelichten)
Op de Facebook-pagina poëzinnig kwamen gedichten voorbij van een man en een viertal weken geleden maakte ik een opmerking dat een gedicht me raakte. We werden vrienden op fb en via een chat stuurde ik dat ik meer van hem wilde leren kennen.
Hij stuurde dat mijn gedichten en verhalen hem ook raakte en hij zei dat we verbinding hadden. Telkens stuurde hij: 'Ilonka ik voel je'.
Toen kwam er een moment dat hij reageerde op een gedicht wat ik voor iemand anders geschreven had. Hij reageerde met een gedicht op het mijne. In het gedicht liet hij verstaan dat er een relatie tussen ons was. Daarna gaf hij bij alles wat ik plaatste een reactie in de vorm van een gedicht. Over onze verbondenheid, over zijn gevoel voor mij. Ik heb hem gevraagd dat niet te doen. En uiteindelijk plaatste ik dit gedicht: 

Mag ik

mag ik mijn eigen leven leiden

mag ik mijn eigen leven lijden

mag ik zeggen dat ik jou daarbij niet nodig heb

mag ik gewoon zonder jouw opdringerigheid verder gaan

mag ik iedereen vertellen dat ik zonder je kan bestaan

mag ik rust

mag ik genieten van de tijd die me rest

mag ik 
want ik ben op mijn best

zonder jou

mag ik

Ja ik mag

en nu

Laat me! 


Hij was er niet blij mee. Hij ontvriendde me. Ik stuurde hem een bericht, dat het een overdreven reactie was. Maar ik kreeg te horen dat ik zijn hart stuk gemaakt heb. (na amper vier weken alleen chat en fb contact?) Hij kon er zelfs niet meer van schrijven. Ik had hem ontzettend veel pijn gedaan met dit gedicht. Want hij was steeds open en eerlijk. 
Hij had een vriendin en een open relatie. Ik zei dat ik daar niet in geloofde, daarop zei hij dat monogamie een verzonnen toestand is die eigenlijk niemand wil. Hij gaf me de naam van zijn vriendin en zou ons aan elkaar voorstellen, zodat we samen dingen konden gaan doen. Daarna verklaarde hij dat ze er nog niet aan toe was, dat ze in haar persoonlijke leven problemen had en nu niet wilde. Ik geloofde weinig van zijn verhaal. Toen ik dat aangaf kwam hij met dit: Hij heeft zoveel liefde te geven en hij wil graag delen. Ik heb hem verteld dat ik niet wilde delen. 
Hij wist dat ik uit een relatie kom waarbij ik een flinke klap in mijn gezicht heb gehad. Maar met woorden en gedichten probeerde hij me duidelijk te maken dat veel mijn keuze is geweest en zal zijn voor de toekomst. 
Ik heb contact met hem gemaakt, omdat hij mooie teksten schreef. 
Ik zocht geen bed-maatje. 
Ik zoek geen vaste relatie. 
Ik dacht dat hij me begreep en dat we door deze schrijfsels ons verleden konden verwerken en loslaten, maar hij was me uiteindelijk iets aan het opdringen. Een gedachtegang waarmee ik het niet eens was. En ik kwam op voor mezelf. 
Toen werd hij boos en ik kreeg de schuld van zijn pijn. 
Hoe erg lijkt dit op mijn ex-vriend? Ik heb gezegd dat hij een narcistisch trekje had, en toen werd hij helemaal kwaad. Hij was open en eerlijk (degenen die dat het hardst roepen...)
Nu heb ik hem geblokkeerd. Dat hij een ander zoekt om te sollen.
Terug naar het begin.

Gerommel in mijn hoofd
Gerommel in mijn leven
Allemaal maar even
Maar het is er wel
Dus soms sluit ik me af voor

LUIDE STILTE

Zoektocht naar adem

Een paar dagen geleden liet ik al verstaan dat ik begonnen ben aan een nieuw boek getiteld: Zoektocht naar adem.

Ik heb al een paar hoofdstukjes geschreven. Ik voelde me hierbij geïnspireerd door een boek van Frans A Brocatus, Luna. Het is een aanrader om dit boek te kopen. Ik heb er enorm van genoten.
Frans zit momenteel in Bergen op Zoom bij het Bergs Cultuur Festival, ik had gehoopt naast hem te zitten. Maar helaas durf ik nog niet auto te rijden na mijn operatie.
Ik ken Frans nu een paar jaar en zijn teksten spreken me heel erg aan, vooral ook in Luna, omdat het zo herkenbaar is. Het lijkt alsof je naast de personages loopt in zijn boek. Als hij een ruimte beschrijft dan zit ik ook ergens op een stoel of sta ik tegen de muur en ik ben aanwezig in het verhaal.

Ik had jullie al verteld dat ik niet echt van lezen houd. Ik houd meer van schrijven. Maar soms, als je meegezogen wordt in een verhaal dan geniet ik echt van een boek. Helaas ligt Luna nog in Senegal, die zie ik nooit meer terug. Ik dacht eerst dat het leuk zou zijn als Raf het ook zou lezen,omdat zijn dochtertje ook Luna heet. Nu denk ik dat ik meer aan mezelf had moeten denken.

Maar niet getreurd, ik ben weer aan de schrijf!

Zoektocht naar adem groeit elke dag een beetje. En ik groei mee. Ik hoop dat ik binnenkort de eerste hoofdstukken hier kan publiceren, want ik denk niet dat ik er nog een boek van laat drukken. Dan zien we het als E-boek. Je kunt het dagelijks volgen en ik wil proberen het interactief te maken. Dat wil zeggen dat je kunt aangeven wat je wil lezen in het boek. Welke richting het op kan gaan. Wie niet meer tevoorschijn hoeft te komen of wie er juist op het toneel mag verschijnen. Dan is het gelijktijdig een Zoektocht naar meer...

Bijverdienste

Een aantal jaren geleden had ik als bijverdienste een leuke job als voedingsdeskundige. Ik was niet echt deskundig, dus ging ik trainingen volgen. Die waren altijd gezellig en werden drukbezocht door een grote groep mensen die ook wel wat extra wilden verdienen.

Tijdens de trainingen leerden we welke poedertjes, shakes, soepjes, repen, pilletjes, vitamines en noem het maar op belangrijk waren om af te vallen, aan te komen, bij het sporten van pas kwamen. Ik heb dit met liefde gevolgd. Ook omdat ikzelf 8 kilo af gevallen was (zonder duidelijke reden) en terug aan wilde komen. 

Er werden leden van de groep uitgenodigd om ook training te leren geven, zodat ze zelf weer een nieuwe groep konden begeleiden en daaraan meer geld konden verdienen. Tijdens een training kwam een jongeman aan de beurt. 

Een man

Een man staat hier te praten

Met euh... vult hij de gaten

Een grapje op zijn tijd

Hij is maar half voorbereid

De powerpoint vliegt voorbij

En heel opgelucht gaat hij

Weer zitten op zijn stoel

Ik luister niet aandachtig

Zijn praten klinkt niet prachtig

Ik schrijf mijn schriftje vol

Met rijmelarij

In plaats van te noteren

Wat hij zojuist zei

Een man stond hier te praten

Met euh... vulde hij de gaten

Zijn eerste keer training geven is voorbij

En heel opgelucht is hij

Ik ben ook blij

Blij dat hij stopt

Met praten

Want het klinkt niet erg mooi

Met euh... gevulde gaten

Soms was de training echt heel interessant, maar die avond dus overduidelijk niet. Ik ben gestopt met de voeding en met andere mensen helpen. Tenminste... ik help nog wel mensen, maar tegenwoordig meer met teksten schrijven en delen. 
Ik ben gelukkig en de reacties die ik krijg op mijn boeken zijn tot nu toe positief. Het is een fijne bijverdienste. Wat wil een mens nog meer?

En eentje uit TWEE STAPPEN VOORWAARTS DRIE STAPPEN TERUG

Grün bananne

Voor we weer een dag gaan werken in ons huis, lopen we even naar de markt. We willen wat bananen kopen om tussen de middag op te eten.

Vandaag liggen er niet veel bananen. Bij een kraampje liggen kleine, gele bananen met veel bruine en zwarte plekken. Bij een ander kraampje liggen groene bananen. We staan te overleggen en een vrouw hoort dat we het over haar “grün bananne” hebben.

Ze zegt: “Dit zijn heerlijke, rijpe bananen.”

Wij zeggen allebei tegelijkertijd: “Ja, ja, dat zie je vanaf hier. Die zijn echt nog niet rijp.”

Rafael bekijkt de tros die ze aanreikt en schudt zijn hoofd.

Dan roept ze haar buurvrouw erbij.

“Zeg eens tegen deze mensen dat deze groene bananen wel rijp en lekker zijn!”

De buurvrouw doet netjes wat haar wordt opgedragen. Ze vertelt ons dat het groene, rijpe, hele lekkere bananen zijn.

Rafael vraagt aan mij of ik toch niet liever de gele luipaard banaantjes heb van het andere kraampje? Of wagen we het en geloven we dat deze “grün bananne” lekker zijn?

We nemen de grün bananne, betalen 500 Cfa, dat is nog geen euro. En we lopen hoofdschuddend weg. We zullen ons wel weer hebben laten beetnemen, maar heel veel zijn we dan toch niet verloren.

In het huis werken we goed door. Rond half een gaan we eten. We hebben enkel bananen en water.

“Zet maar vast veel water klaar, want je weet dat groene, onrijpe bananen ontzettend droog zijn in je mond.”

Als lezer zal je nu ook onbewust door je mond gaan, met je tong over je tanden. Want ik denk dat iedereen de droge, ietwat zure smaak wel kent.

Ik neem een hap. Niet te groot, want ik moet het door kunnen slikken. Je raadt het al.

We zitten er flink naast. Deze grün bananne zijn heerlijk zacht en zoet van smaak. Ze zijn zelfs sappig. Het is gewoon een andere variëteit.

Dagen later wandelen we over de markt, op zoek naar dezelfde bananen. Ze zijn nergens meer te vinden.

Een vrouw spreekt ons aan: “Vous voulez des oranges?”

We kijken naar de sinaasappelen bij haar voeten.

Lachend lopen we door: “Dat zijn geen oranges, dat zijn greenies.”

Hoofdstuk uit het tweede boek, HET DRAAIT HIER VIERKANT

Het (on)gemak van Senegal

Over het gemak van Senegal kan ik kort zijn. Het leven is hier, voor iemand die voldoende geld heeft, een makkie. Je kunt hier goedkoop aan grond komen, bouwen naar eigen wens zonder architectenkosten. Het dagelijkse leven kost hier ook niet duur. (even een test of jullie echt aanwezig zijn in je boek)

Op zich zeg ik wel dat het dagelijkse leven hier niet veel kost, maar in vergelijking met wat de mensen hier dagelijks verdienen en in vergelijking met Europa zijn er toch wel heel, veel zaken te duur. Bijvoorbeeld een pakje gewone boter kost 650 cfa, dat is € 1. Een pakje boter van President is maar liefst 1700 cfa. Aan jullie uit te tellen hoeveel dat kost in euro. En dat zijn dan de gewone kleine pakjes boter. Een kilo aardappelen is bijna overal verkrijgbaar aan de prijs van 600 cfa. Hier in Kafountine op de markt kennen ze ook hun prijs. Bijna alles kost 500 cfa per kilo, maar als je een stapeltje tomaten of sinaasappelen wilt hebben, betaal je 200 cfa of 300 cfa voor vier stuks.

De mensen die hier goed verdienen, hebben op een dag ongeveer 5000 cfa. Dit betekent nog geen € 10 per dag. De meeste mensen hebben echter maar een salaris van 1000 tot 1500 cfa per dag. Als ze al werken! Je kunt met zo'n salaris niet veel eten kopen. Bovendien heb je meer nodig dan alleen maar eten. Net als in Nederland en België betaal je hier voor elektriciteit, gas en water. Het water is niet zo duur. Voor een aansluiting bij je huis betaal je niet veel, maar je moet het wel elke maand ook kunnen verdienen. Je kunt ook een bidon vullen bij een gemeenschappelijke kraan in je buurt. De mensen halen meestal 20 liter en betalen daarvoor ongeveer 100 cfa (€ 0,16). Soms is er een probleempje met het water en dan moet je flessen gaan kopen in de winkel. Daar hebben ze flessen van 1,5 liter, die kosten bij de ene 300 cfa (€ 0,46) en bij een ander 500 cfa (€ 0,76). Het ligt er ook aan of het uit de koeling komt. Er is niet echt een vaste prijs in de winkels.

Maar je ziet het verschil tussen 20 liter voor 100 cfa en 1,5 liter voor 300 cfa of meer.

Let wel: er is niet overal een waterleiding, dus je hebt niet altijd de mogelijkheid om je aan te laten sluiten op dat net. Dat is dus het ongemak.

Het gemak van elektriciteit? In Europa is er gewoon altijd elektriciteit, een uitzondering daargelaten. Hier heeft het grootste deel van het land geen voorzieningen en waar ze wel elektriciteit hebben, sluiten ze dat met regelmaat af. We weten niet altijd de reden. Soms valt er een boom op de leiding en dan moet dat gerepareerd worden. Dat is logisch.

Minder logisch is dat de mensen dan toch moeten betalen. Omar vertelt dat ze vaak meer moeten betalen in de maand waarin de stroom vaker is afgezet. Sommige mensen betalen 40.000 cfa / € 60 per maand.

Ik weet nog steeds niet waarom ze niet overal stroom hebben. Ze hebben hier bijna alle dagen zon, dus mijns inziens lijkt me het niet moeilijk om daaruit energie te putten. Ze verkopen hier voor het gemak wel zonnepanelen, maar dan heb je weer de geldkwestie.

Ook waait het hier langs de kust behoorlijk en windenergie zou ook mogelijk zijn.

Het is natuurlijk ongemak, want het zijn hier arme mensen en wie moet dat dan betalen? Maar ooit waren de mensen in Europa ook arm en daar is het ook mogelijk gemaakt. Als je samenwerkt kom je ergens. Hier heerst heel erg veel jaloezie en ze voorkomen liever dat de buurman iets verdient. In plaats van dat ze iets van een ander willen leren, blokkeren ze de ander. Misschien is dat ook het gemak van Senegal? Dan hoeven ze tenminste niets te doen...

De natuur is hier hard en dat maakt het leven niet gemakkelijk. In het regenseizoen valt er genoeg water, maar dat komt vaak met bakken tegelijk uit de lucht. Het spoelt de kleinste plantjes weg. Ook de meststoffen spoelen mee naar beneden, waar het dan te diep zit voor de meeste planten. De bomen hebben hier niet zoveel last van, hun wortels zitten diep en zij kunnen er wel bij. Ook als het droge seizoen er is, kunnen ze nog steeds diep genoeg met hun wortels. De andere planten vallen allemaal stil en gaan dood, tenzij ze gewaterd worden. Maar het heet niet voor niets het droge seizoen. Het regent dan maandenlang helemaal niet. Het grondwater en daarmee het water in de putten zakt steeds dieper. Sommige dorpen hebben dan helemaal geen water en de mensen moeten het kilometers verderop halen. Dat is vaak een dagtaak. En het water dat ze dan gaan halen, gieten ze niet over de plantjes.

In deze regio eten ze bijna alleen maar rijst, uien en tomaten. Soms ligt er een gekookte aardappel en een stuk witte kool op de rijstschotel. En verder een visje of een klein stukje vlees. Dat is dan wel om de hele familie te laten eten. Het is niet gemakkelijk.

We proberen de mensen andere groenten te leren kennen. Dit valt niet mee. Ze hebben ook gehoord van het gezegde: Wat de boer niet kent, dat eet hij niet. Een simpel voorbeeld is de maïs. In het regenseizoen wordt er maïs gezaaid door veel mensen. Wij hebben in het droge seizoen zoete maïs, dat kennen ze hier nog niet. Zoete maïs kun je zo van de kolf eten. Je kunt het ook lekker in wat boter stoven of koken. Hier zijn ze gewend om maïs op houtskool te branden. Vaak aangebrand en zwart. Rafael gaat bij het restaurant van Isaka gratis stukjes zoete maïs uitdelen. Tenminste dat is zijn bedoeling. Het is eind mei, nu heeft niemand maïs.

Overal roepen de mensen steeds: “Toubab, cadeau!”

Nu staat Rafael daar met een cadeau. De mensen willen het niet aanpakken. Ze wuiven met beide handen en zeggen dat ze niet willen.

“Het is gratis.” zegt Rafael.

Maar de mensen lopen gauw door. Isaka en Fatou komen erbij staan. Isaka heeft in zijn keuken een paar kolven gekookt. Fatou en Isaka praten in het Afrikaans tegen de mensen en ze overtuigen er een paar om te komen proeven. Rafael stooft op een gaspitje wat maïs in de boter. Met prikkers van bamboe biedt hij stukjes aan. Er komen meer mensen proeven. Bij rauwe maïs twijfelen ze, maar als Isaka zegt dat het ook goed is, eten ze dat ook.

“Mmmm...toch wel lekker.” zeggen de meesten.

Ze vragen ook hoe Rafael die suiker erin heeft gedaan? Hij laat ze nog een keer zien dat hij een rauwe maïs in stukjes snijdt en die in het pannetje stooft. Zonder suiker erbij te strooien.

“De natuur heeft dat erin gedaan.” zegt Rafael.

De dertig kolven die we bij hebben raken toch nog verkocht. Het is een begin. Volgend seizoen nog een promotietoer en dan loopt het vast al minder stroef.

Een ander voorbeeld, de boontjes. We hebben verschillende soorten bonen in de tuin. Alles wordt hier getest. Er hangen gele, groene en paarse bonen. De paarse bonen worden bij het koken groen. Emanuel wil ze proeven. Hij eet met ons mee. Het bevalt hem heel goed en hij vraagt of hij zaad kan kopen. Rafael zegt dat Emanuel het niet hoeft te kopen, hij geeft hem een zakje mee. Emanuel werkt bij ons in de tuin en weet dus wel hoe hij ze moet zaaien en verzorgen. Maar na een paar weken blijkt dat hij ze nog steeds niet gezaaid heeft. Hij wacht tot het regenseizoen. Rafael legt uit dat de kiemkracht van de bonen dan achteruit gaat en dat ze eigenlijk nu in de grond moeten. Emanuel knikt, maar hij doet het niet.

Ansumana, de taxichauffeur waar we vaak mee naar Gambia rijden wilt ook een zakje zaad. Hij heeft ook geproefd. We leggen hem uit hoe en wat hij moet doen. Dat vindt hij gemakkelijk en hij weet nu dat hij over twee maanden die lekkere boontjes kan oogsten. Maar ook bij hem is het zaaien nog niet gebeurd.

Hoe krijgen we dit ongemak uit de weg. We hebben zoveel verschillend zaad bij en ze willen hier eigenlijk alleen maar wat ze al jaren gewend zijn. Rijst, uien, tomaten, (aan)gebrande maïs...

Het gemak om hier een project op te starten?

Het leek zo gemakkelijk toen we de eerste contacten hadden hier. Iedereen was vriendelijk en behulpzaam. Bij moeilijke vragen haperde dat wel eens, maar uiteindelijk wilden ze toch graag dat we starten met het project.

De verhuis van 6000 kilometer was gemakkelijk. Gewoon alles inpakken en versturen. René had al een huurhuis gevonden voor ons, dus geen probleem. Het kost enkel veel geld, maar je krijgt er dan ook wat voor terug. Blije, tevreden mensen die staan te popelen om mee te werken in het project.

Maar na twee jaar hebben we nog steeds geen officiële papieren om legaal hier te beginnen. Iedereen leeft hier met hetzelfde gemak: “Begin maar, de papieren komen later wel.”

Rafael heeft ook een gemak: “Eerst de juiste papieren, anders betaal ik geen cent.”

Dat vinden ze hier toch wel lastig. De meeste Europeanen (NGO's) die hier komen met een project leggen uit wat de bedoeling is en ze betalen geld om het te laten doen. Of ze blijven hier bij het opstarten en gaan daarna terug naar Europa. Daarna loopt het al snel in de soep.

Een zweedse dame legt ons uit dat ze al meer dan drie jaar geld meebrengt om een groep vrouwen een tuin te laten aanleggen. Ze hebben ondertussen een waterput, zonnepanelen, een pomp. Maar ze krijgen het telkens voor elkaar om de boel in het honderd te laten lopen. Dan is er iemand jaloers en ze vernielt dan iets. Of de beesten zijn langs geweest. Of de zonnepanelen werken niet meer. Ze vraagt of Rafael de groep vrouwen wilt begeleiden. Met zijn ervaring in de landbouw zou dat veel helpen. Als Rafael er na een paar dagen met haar over wilt praten is Tanjo er ook. Hij hoort wat de zweedse met Rafael bespreekt en zegt dan dat hij alles gaat regelen. Dat Rafael dat niet hoeft te komen doen. Wat er verder is gebeurd met de groep vrouwen weten we niet. Maar we vermoeden dat het voor de zweedse een put is zonder bodem.

Zo heeft ieder hier zijn/haar problemen. Wij wachten op ons gemak op de juiste papieren, zodat we niet meer op ons ongemak zijn.

Nieuwe richting, nieuw boek

In 2012 kwam mijn eerste boek uit, een boek gevuld met hartzeer, humor, tranen en passie voor het leven. (dat is toch mijn mening) Storm in mijn hart is een gedichtenbundel waarin veel waar-gevoelde verhaaltjes staan. Soms, achteraf bekeken, hadden die meer betrekking op mijzelf dan ik op dat moment dacht. Niet alle gedichten heb ik voor mijzelf geschreven. Ik zat destijds op een website PPP, Psychisch Patiënten Platform waar ik meerdere mensen steun kon geven met een gedicht of een verhaal. Uiteindelijk heeft een van de andere patiënten mij gestimuleerd om er een boek mee te vullen.
Op het PPP kon ik me goed uiten en ik kwam tot rust in en met mezelf. Helaas heb ik in die periode er ook voor gekozen om te gaan scheiden. Ik dacht namelijk dat het voor mij een goede zaak was om weg te gaan bij mijn man. Sommige mensen denken (vanwege de tekst achter op het boek) dat het enkel om mij en mijn gevoelens, maar het grootste deel heb ik dus geschreven voor anderen.

Tijdens het schrijven aan dat boek was ik tegelijkertijd bezig met nog twee boeken, Alle dagen heet en Over de grens. In deze boeken zit ook een deel van mijzelf verweven, omdat ik nu eenmaal mijn gevoel in mijn teksten leg. Deze boeken schreef ik onder een andere naam, omdat ze nogal wat erotiek bevatten. Delila Lean werd geboren.
Ik vond een andere uitgever en aangezien hij niet vies was van wat bloot en seks, kwamen de boeken uit in 2013.
Van Alle dagen heet was het eerst de bedoeling dat het een scheurkalender zou worden, elke dag een heet verhaaltje vlak voor bedtijd. Ze zeggen altijd dat seks verkoopt, maar ik ben er toch niet rijk van geworden.

Toen verhuisde ik in 2014 naar Senegal en daar beleefde ik elke dag de wildste of tamste verhalen die je maar bedenken kunt. Natuurlijk kwam de kriebel om een pen te pakken weer naar boven en kon ik al mijn passie kwijt in het schrijven. In 2015 verscheen Twee stappen voorwaarts drie stappen terug op de markt, een boek vol waargebeurde verhalen die je af en toe met een korreltje zout mag nemen. Humor, passie, een lach en een traan over een wereld hier ver vandaan. Ik heb de middeleeuwen beleefd tijdens het verblijf in de Casamance. In 2016 kon ik het vervolg, Het draait hier vierkant vol schrijven. Nog meer verhalen die voor velen niet te geloven zijn. Heerlijke mensen, fijne ontmoetingen, maar uiteindelijk een heel zwaar afscheid. Mijn maatje wilde geen maatje meer zijn.

Dit jaar, 2018 verscheen dan ook het derde boek: Bevrijd van de narcist, over mijn avontuur verweven met Nederland, België en Senegal. Ups en downs, blijdschap, verdriet, humor, maar ook weer niet. De brute waarheid is dat hij niet was wie hij zei dat hij was. Hij veranderde zodra we ginds waren. Hij vertelde vanaf het begin (eind 2012) verhalen over zijn exen, zijn ouders, zijn broer en zussen. Waarschijnlijk is meer dan de helft gelogen, maar ik geloofde hem. Omdat hij altijd zei dat hij een enorme hekel had aan leugenaars, want zijn tweede ex loog de hele boel bij elkaar. Ik had een ongelooflijk vertrouwen in zijn kant van het verhaal. Waarom zou hij ook liegen tegen mij? Dat was toch helemaal niet nodig. Ik was verzot op hem om wie hij was, niet om zijn verleden. Maar de belletjes hadden me wel mogen waarschuwen, ze rinkelden echter niet. Totdat we in Afrika woonden en ik redelijk geïsoleerd zat met hem. Ik was afhankelijk van hem en hij behandelde me steeds slechter en slechter. Zijn grootste kunst daarbij was dat hij mij zelf nog liet geloven dat het mijn schuld was. Hij draaide mijn teksten om tijdens onze gesprekken en als ik ergens mee zat ging het uiteindelijk weer over hoe slecht hij het had gehad bij zijn ouders thuis en over zijn exen. Hij zei me prompt dat ik beter bij mijn ex was gebleven, want hij vond dat een lieve, aardige man. Ik kon alleen maar beamen en wenste inderdaad dat ik bij mijn ex was gebleven in plaats van dat ik hem ooit was tegen gekomen.
Ik moet vaak denken aan mijn vriendinnen die me waarschuwde toen ik de allereerste keer met hem naar Frankrijk zou gaan.
"Je eindigt misschien wel in grijze vuilniszakken. Heeft hij een kettingzaag?" werd er gezegd.
Ik wuifde het weg. Ik ben niet in stukken gezaagd, alhoewel hij flink kon zagen over zijn familie. Ik leerde "oor in oor uit" van de meester zelf. Ik leerde op mijn eigen benen staan, werken aan mijn toekomst. Zijn leugens kwamen uit en hij doet me niets meer. Ik sta boven en de put is dichtgegooid.

Vandaag ben ik begonnen aan mijn nieuwste boek: Zoektocht naar adem. Wanneer het af zal zijn, weet ik nog niet, maar het begin is gemaakt. Ik heb in elk geval mijn adem al gevonden. 

Nu hoop ik dat ik jullie eerst kan laten genieten van Bevrijd van de narcist. Ook hierin zit de droge welbekende humor verweven. Het is een boek met gevoel, het gevoel dat hij liever niet zag. Maar hij heeft er niets meer over te zeggen. Hij heeft me geluk gewenst bij het schrijven en hij zei dat hij trots was dat hij weer een in van mijn boeken de hoofdrol zou spelen. 
Dus bij deze een niet gemeende: "Dankjewel, voor de inspiratie."
In de volgende boeken kom je niet meer voor.